Chia sẻ kinh nghiệm áp dụng mô hình thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững và Xây dựng lộ trình giá dịch vụ thoát nước tại ĐBSCL

Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm áp dụng mô hình thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững (SUDS) và xây dựng lộ trình giá dịch vụ thoát nước tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) khai mạc sáng 18/6 tại Thành phố Cần Thơ. Hội thảo do Bộ Xây dựng và Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) phối hợp tổ chức. PGS.TS. Mai Thị Liên Hương – Cục trưởng Cục Hạ tầng Kỹ thuật, Bộ Xây dựng và TS. Tim McGrath - Giám đốc Chương trình Thoát nước và Chống ngập Đô thị ĐBSCL (FPP), Tổ chức GIZ chủ trì Hội thảo.


Toàn cảnh hội thảo

120 đại biểu tham dự Hội thảo là lãnh đạo và chuyên viên cao cấp của các Cục, Vụ liên quan thuộc Bộ Xây dựng, UBND tỉnh, Sở xây dựng, Sở tài chính, Sở tài nguyên và môi trường từ các tỉnh ĐBSCL và miền Trung của Việt Nam, các tổ chức quốc tế như Cơ quan Phát triển Quốc tế Nhật Bản (JICA), Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ (SECO), Công ty Haskoning…

Hệ thống thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững (SUDS) là một giải pháp làm chậm và giảm lưu lượng dòng chảy bề mặt đô thị, từ đó giúp giảm rủi ro ngập lụt đối với người dân, ngăn chặn ô nhiễm, cung cấp và tăng cường không gian xanh đô thị. Đối với cộng đồng dân cư, những lợi ích của SUDS mang lại bao gồm cải thiện sức khỏe, không gian và chất lượng  sống, từ đó có thể làm tăng giá trị bất động sản và sự thịnh vượng của nền kinh tế địa phương.

Tại hội thảo, các đại biểu chia sẻ, tổng kết những bài học kinh nghiệm thu được trong quá trình thí điểm xây dựng và áp dụng mô hình thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững tại ba thành phố Cà Mau, Long Xuyên và Rạch Giá, nhân rộng mô hình trên cơ sở các quy định và hướng dẫn cấp quốc gia và cấp tỉnh mới được ban hành như: (1) Thông tư số 22/2019/TT-BXD  ngày 31 tháng 12 năm 2019 của Bộ Xây dựng ban hành Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Quy hoạch xây dựng với những quy định khá cụ thể liên quan đến quy hoạch thoát nước mà một số giải pháp thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững; (2) Hướng dẫn thiết kế hệ thống thoát nước đô thị theo hướng bền vững do Cục Hạ tầng Kỹ thuật – Bộ Xây dựng và Tổ chức GIZ hợp tác xuất bản; (3) Hướng dẫn áp dụng SUDS tại địa phương do UBND một số tỉnh tham gia Chương trình FPP phê duyệt. 

Các đại biểu thống nhất cao về việc lồng ghép mô hình này trong quy hoạch thoát nước nhằm đảm bảo tính bền vững và hiệu quả về chi phí, hướng đến xây dựng các đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu, xanh và thông minh. Trên thực tế, ngoài việc thiết kế và xây dựng thí điểm công trình SUDS tại ba thành phố nêu trên, giải pháp SUDS đã được lồng ghép trong quy hoạch thoát nước đô thị của ba thành phố Long Xuyên, Rạch Giá và Cà Mau do Chương trình FPP hỗ trợ. 


PGS.TS. Mai Thị Liên Hương

PGS.TS. Mai Thị Liên Hương cho biết trong những năm qua, mô hình thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững được các cơ quan quản lý, các chuyên gia trong lĩnh vực thoát nước của Việt Nam tiếp cận. Nguyên lý cơ bản và kỹ thuật của mô hình SUDS đã được học hỏi từ kinh nghiệm quốc tế, song cách thức đưa những nguyên tắc, kỹ thuật này vào thực tế vẫn còn nhiều khó khăn. Vì vậy, các đối tác Việt Nam đánh giá cao sự hỗ trợ của Chính phủ Đức và Thụy Sỹ, thông qua Tổ chức GIZ đã thực hiện thí điểm thành công mô hình SUDS tại ba đô thị Long Xuyên, Cà Mau và Rạch Giá, từ đó giúp chúng ta thu được những kinh nghiệm và thấy rõ hơn cách thức áp dụng mô hình SUDS vào thực tế, qua đó góp phần nhân rộng mô hình này đến với nhiều địa phương trên toàn quốc. Buổi tập huấn triển khai hướng dẫn thực hiện SUDS do Tổ chức GIZ và Bộ Xây dựng phối hợp tổ chức cùng ngày cũng nhằm mục đích nhân rộng mô hình này.



Giá dịch vụ thoát nước lần đầu tiên được đưa vào Nghị định 80/2014/NĐ-CP về thoát nước và xử lý nước thải áp dụng nguyên tắc: người gây ô nhiễm phải chi trả. Theo đó, các địa phương tính toán chi phí và xây dựng lộ trình giá dịch vụ thoát nước nhằm tạo ra nguồn thu nhập ổn định cho dịch vụ thoát nước, đảm bảo dần bù đắp chi phí dịch vụ thoát nước, giảm dần trợ cấp từ ngân sách nhà nước cho dịch vụ thoát nước và tăng ý thức của "hộ xả thải”. Theo Bà Trương Thị Thu Thanh, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế Xây dựng - Bộ Xây dựng, Thông tư số 13/2018/TT-BXD ngày 27/12/2018 hướng dẫn phương pháp định giá dịch vụ thoát nước ra đời nhằm khắc phục những tồn tại của Thông tư số 02/2015/TT-BXD, và dựa trên nguyên tắc tính đúng, đủ, minh bạch nhằm huy động nguồn lực đầu tư và kinh doanh dịch vụ từ khu vực tư nhân. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, các địa phương cũng còn gặp phải một số khó khăn như thiếu dữ liệu liên quan đến hiện trạng hệ thống thoát nước, thiếu định mức công việc và định mức chi phí… Trong những năm qua, Tổ chức GIZ đã hỗ trợ hơn 15 tỉnh, thành của Việt Nam xây dựng thành công lộ trình giá dịch vụ thoát nước.



Tại hội thảo, Tiến sĩ Tim McGrath - Giám đốc Chương trình FPP cho biết "Chúng tôi đang nỗ lực nhân rộng những kết quả chính của Chương trình tại tất cả các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long, đồng thời chuẩn bị cho giai đoạn mới tập trung vào việc thúc đẩy liên kết 13 vùng ĐBSCL nhằm mục tiêu phát triển bền vững". Ông cũng trình bày thêm về ý tưởng Dự án mới với các lĩnh vực hoạt động chính là: tăng cường thể chế, quy hoạch vùng ĐBSCL....

Ý tưởng dự án được sự ủng hộ của đại diện các tỉnh, thành phố ĐBSCL tham dự hội thảo. 
 
Về Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ)
Là một tổ chức thuộc chính phủ Liên bang Đức, Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH hỗ trợ Chính phủ Đức hoàn thành các mục tiêu của mình trong lĩnh vực hợp tác quốc tế hướng tới phát triển bền vững. 
 
Về Chương trình Thoát nước & Chống ngập đô thị ĐBSCL (FPP)
Chương trình FPP được đồng tài trợ bởi Bộ Hợp tác và Phát triển Kinh tế Liên bang Đức (BMZ) và Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO). Mục tiêu của chương trình là tăng cường năng lục cho chính quyền trung ương và địa phương, tăng cường khả nắng thích ứng đô thị và bảo vệ nhà cửa, nguồn thu nhập của người dân khỏi tác động của ngập úng tại ba đô thị Đồng bằng sông Cửu Long. 

Thông tin liên hệ:
Bộ Xây dựng 
PGS. TS. Mai Thị Liên Hương - Cục trưởng Cục Hạ tầng Kỹ thuật 
Email: mhuong.ati@gmail.com
Tổ chức GIZ
TS. Tim McGrath - Giám đốc Chương trình FPP 
Email: tim.mcgrath@giz.de

Bài viết cùng chuyên mục

Tạp chí Cấp Thoát nước Việt Nam
Tạp chí Cấp Thoát nước Việt Nam
Tuyển sinh 2021-1