Hà Nội sẽ phục hồi các sông ô nhiễm, cải tạo chất lượng nước thải

Dầm chân trong thửa ruộng ngập lấp xấp, ông Lê Gia Thúy ở xã Cự Khê, huyện Thanh Oai (Hà Nội) cuốc thử một vài nhát làm bùn vẫn lên mặt nước đen.

“Ô nhiễm thế này nhân dân vẫn buộc phải dùng. Thực tế thì (nước) xuất phát từ nguồn nước sông Nhuệ bị ô nhiễm, sau đó chảy qua trạm bơm, bơm vào ruộng trực tiếp. Rất là bẩn, ô nhiễm môi trường”, ông Thúy nói trong một phóng sự phát trên kênh VTV1 ngày 4/2/2023.

Sông Nhuệ là một trong bốn con sông ở Hà Nội bị ô nhiễm nặng trong nhiều năm và cùng nằm trong một đề án thí điểm xã hội hóa phục hồi tới 2025 do Bộ Tài nguyên và Môi trường (TNMT) xây dựng.

Đây là một trong những bước đầu triển khai bảo vệ nguồn nước theo Quy hoạch tài nguyên nước thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Chính phủ phê duyệt cuối tháng 12/2022, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ cho hay.

Hà Nội sẽ phục hồi các sông ô nhiễm, cải tạo chất lượng nước thải - Ảnh 1.

Một trong các mục tiêu của Quy hoạch là đến năm 2030, công tác thu gom, xử lý nước thải đạt tiêu chuẩn trước khi xả ra môi trường đạt từ 30% tổng lượng nước thải đô thị loại II trở lên và 10% từ đô thị loại V trở lên.

Giải pháp trọng tâm là kiểm soát, ngăn chặn được nguồn ô nhiễm từ sớm, đòi hỏi hệ thống xử lý nước thải đạt đủ tiêu chuẩn cả về số lượng lẫn chất lượng. Đây cũng hợp với nguyện vọng của nhiều người dân Thủ đô trong việc cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng cuộc sống.

“Người dân chúng tôi mong muốn trong thời gian tới thành phố Hà Nội sẽ lên phương án xây dựng, nâng cấp hệ thống thoát nước, cải thiện chất lượng xử lý nước thải thông qua việc thu phí xử lý nước thải”, bà Nguyễn Thị My, sống tại quận Đống Đa, nói với Tạp chí Cấp Thoát nước Việt Nam khi được hỏi về kế hoạch thu phí xử lý nước thải của Hà Nội.

Song nhiều người dân cũng nhận định việc triển khai đầu tư xây dựng từ số tiền thu được phải được công bố chi tiết nhằm nâng cao hiệu quả xử lý nước thải khi tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng ở nhiều con sông chưa được giải quyết triệt để.

Tỷ lệ xử lý nước thải thấp

Tổng công suất xử lý nước thải của Hà Nội là 276.000 m3/ngày đêm, chiếm khoảng 29% khối lượng nước thải cần xử lý, báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam dẫn lời Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong phát biểu tại phiên họp của HĐND TP. Hà Nội ngày 9/12/2022. 

Con số này cách xa mục tiêu đề ra cho năm 2020 là 60% theo Chương trình phát triển đô thị quốc gia giai đoạn 2012-2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. 

Tổng số vốn bố trí đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025 cho 39 dự án xây dựng trạm xử lý nước thải, các công trình thoát nước, thủy lợi tiêu úng là hơn 13.500 tỷ đồng, bằng 6,2% tổng mức vốn đầu tư công trung hạn cấp thành phố.

Hà Nội sẽ phục hồi các sông ô nhiễm, cải tạo chất lượng nước thải - Ảnh 2.

Thường trực HĐND TP. Hà Nội nhận xét nhiều dự án chậm tiến độ, như dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (huyện Thanh Trì) có mức đầu tư hơn 16.000 tỷ đồng từ nguồn vốn ODA Nhật Bản, diện tích xây dựng 13,8 ha, công suất xử lý 270.000 m3 nước thải sinh hoạt/ngày đêm, gần gấp đôi công suất hiện có của thành phố.

Nhà máy được khởi công từ tháng 10/2016 và dự kiến bàn giao trong quý 2 năm 2022, song đến nay các gói thầu mới hoàn thành chỉ từ 19-40% công việc. Thủ tướng Chính phủ vừa ra quyết định điều chỉnh thời gian thực hiện dự án tới năm 2025.

Nhiều công trình bị bỏ hoang

Trái ngược với nhiều khu đô thị chưa có trạm xử lý, nước thải còn đổ thẳng ra sông, hồ, nhiều công trình xử lý nước thải lại gặp tình trạng xây xong nhưng bỏ hoang, gây lãng phí ngân sách nhà nước.

Trạm xử lý nước thải cụm công nghiệp xã Liên Hà (Đan Phượng, Hà Nội) được xây dựng với công suất dự kiến 500 m3/ngày đêm, nhưng bị bỏ hoang trong nhiều năm, nhiều hạng mục đã xuống cấp, mất khả năng sử dụng, báo Tiền Phong đưa tin đầu tháng 1/2023.

Tình trạng tương tự xảy ra tại cụm công nghiệp làng nghề Tân Triều (Thanh Trì) hay Trạm xử lý nước thải Khu đô thị Việt Hưng (quận Long Biên), nơi các đơn vị quản lý chưa chuyển giao cho chính quyền hoặc khi chuyển giao thì nhiều hạng mục đã hư hỏng nặng, báo Tiền Phong đưa tin hồi trung tuần tháng 10/2022.

Hà Nội sẽ phục hồi các sông ô nhiễm, cải tạo chất lượng nước thải - Ảnh 3.

Ngoài ra, có 58 dự án xả thải vượt chỉ tiêu bị thành phố phát hiện trong năm 2022, báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam dẫn lời một lãnh đạo của Sở TNMT Hà Nội phát biểu tại cuộc họp hôm 9/12/2022, một yếu tố làm tăng ô nhiễm môi trường.

Để đạt mục tiêu xử lý 50-55% nước thải đô thị đến năm 2025, Hà Nội đặt ra một số giải pháp, trong đó có đầu tư xây dựng các hệ thống lớn thu gom nước thải, thoát nước mưa, đồng thời giao các huyện được chuyển đổi thành quận tới 2025 chủ động nghiên cứu lập đề xuất đầu tư quy hoạch nước thải quy mô vừa và nhỏ.

Tác giả:
Hoàng Long

Bài viết cùng chuyên mục