Sau khi Báo GĐ&XH có bài phản ánh về tình trạng nguồn nước ở nhiều khu vực trên địa bàn Hà Nội bị nhiễm Asen (thạch tín) và Amoni, nhiều độc giả đã gọi điện đến đường dây nóng đề nghị Báo cung cấp biện pháp phát hiện và xử lý nguồn nước nhiễm độc này.
Phát hiện độc tố
Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, GS.TS Trần Hồng Côn, Khoa Hoá, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN) khẳng định: Không thể phát hiện được độc chất Amoni hay Asen có trong nguồn nước bằng mắt thường, vì Asen là một nguyên tố hoá học không màu, không mùi.
Theo TS Côn, người dân có thể phát hiện nguồn nước hiện đang sử dụng có bị nhiễm độc chất Asen hay không bằng cách thử test nhanh với một dụng cụ thử có tên gọi là test Asen hoặc Arsen check, hiện đang được bán tại một số công ty hoá chất, hoặc Phòng phân tích địa chất (Viện Hoá học) và Công ty TNHH Công nghệ HCTH có trụ sở tại huyện Mỹ Hào, Hưng Yên với giá khoảng 25.000đ/ sản phẩm test Asen hoặc 38.000đ/Arsen check. Sau khi nhỏ dung dịch từ 7-10 phút, nếu cốc nước thử chuyển màu vàng đục thì nguồn nước đã bị nhiễm độc.
Test thử nhanh nước nhiễm Asen có giá khoảng 38.000đ.
Theo quy định của Bộ Y tế, nồng độ Asen trong nước không được vượt quá 0,01mg/l lít nước ăn. Tuy nhiên, nếu muốn biết nồng độ nhiễm Asen trong nguồn nước sau khi thử test nhanh là bao nhiêu, thì người dân cần phải đến Phòng phân tích của Viện Địa chất (Viện Khoa học Công nghệ) để thử. Do nồng độ Asen nhiễm trong nguồn nước thay đổi theo mùa, nên phải kiểm tra nước theo định kỳ từ 4 - 6 tháng 1 lần.
Cũng theo GS.TS Trần Hồng Côn, sử dụng nước nhiễm Asen trong một thời gian dài có thể gây ngộ độc hoặc ung thư gan, phổi, da hoặc khuyết tật bẩm sinh. Tài liệu của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cũng cho thấy, người uống nước nhiễm Asen quá mức cho phép dễ mắc các bệnh ung thư, tiêu chảy, thuỷ đậu và nhất là ung thư da. Nếu dùng nguồn nước nhiễm Asen ở nồng độ 0,1mg/lít, sẽ dẫn đến hệ tuần hoàn bị đầu độc.
Ngộ độc Asen có hai dạng: Ngộ độc cấp tính và ngộ độc mãn tính. Dấu hiệu của ngộ độc cấp tính thường có triệu chứng giống như bệnh tả: Nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy liên tục, khát nước dữ dội, mạch đập yếu, mặt nhợt nhạt rồi thâm tím, bí tiểu và có thể tử vong; Ngộ độc mãn tính xảy ra do tích luỹ liều lượng nhỏ Asen trong thời gian dài. Asen thâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua thực phẩm, nước uống và không khí. Việc phát hiện người nhiễm Asen mạn tính rất khó do triệu chứng của bệnh phải từ 5- 15 năm sau mới xuất hiện.
Về tác hại của nguồn nước nhiễm Amoni, TS Lê Văn Cát (Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho rằng, bản thân chất Amoni không gây hại trực tiếp cho cơ thể người mà chỉ ảnh hưởng xấu đối với sự sống của các loài vật dưới nước như: Tôm, cá... Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, xử lý và lưu trữ nước, Amoni chuyển hoá thành nitrit và nitrat. Nitrit là chất rất độc hại cho cơ thể, có thể gây ung thư.
Những biện pháp loại bỏ Asen, Amoni khỏi nước ăn
Theo GS.TS Trần Hồng Côn, cách đây nhiều năm, ông và các cộng sự tại Khoa Hoá, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên đã nghiên cứu và áp dụng thành công thiết bị xử lý Asen trong nước sinh hoạt bằng đất sét, đá ong, đá son.
Thiết bị này được cấu tạo như chiếc bình lọc nước thông thường, gồm: Một chiếc thùng có 2 ngăn bằng inox. Ngăn thứ nhất (đầu vào) chứa một cột lọc. Khi nước chảy qua cột lọc, Asen trong nước bị ôxy hoá, các hạt đất sét, đá ong và đá son sẽ biến tính trong đó để giữ lại Asen. Người dân có thể yên tâm sử dụng nước sạch ở thùng thứ hai. Mỗi năm, thay cột lọc một lần.
Theo GS.TS Côn, thiết bị này đã được thử nghiệm để lọc giếng khoan tại khu vực tập thể 51 Cảm Hội (phường Đống Mác, Hai Bà Trưng, Hà Nội) trong 10 ngày liên tục và cho kết quả: Trước khi nước lọc, nồng độ Asen trong nước giao động từ 0,186-0,189mg/1 lít nước vào mùa khô. Sau khi đưa vào bình lọc, tỉ lệ Asen trong nước còn nhỏ hơn 0,01mg/lít, dưới giới hạn của Bộ Y tế về tiêu chuẩn của Asen trong nước ăn.
Cuối năm 2008, công nghệ loại bỏ chất Asen trong nước sinh hoạt của GS.TS Trần Hồng Côn và cộng sự đã được một công ty chuyên về xử lý nước công nghệ cao của Thụỵ Sỹ mua toàn bộ công nghệ vào đưa vào sản xuất thiết bị lọc nước sử dụng trong gia đình với tên gọi là Arsen FREE có giá bán khoảng 1.600.000đ/bình.
Ngoài phương pháp loại bỏ Asen bằng đất sét, đá ong và đá son như trên một biện pháp khác có thể áp dụng dễ dàng tại nông thôn là sử dụng bể lọc có giàn mưa và cát vàng dầy khoảng 40- 60cm. Biện pháp này đang được một số hộ dân ở tỉnh Hà Nam lắp đặt thí điểm dưới sự hỗ trợ của Unicef, kết quả cho thấy loại bỏ được 94-99% tỉ lệ Asen có trong nước.
Bác sỹ Nguyễn Thành, Trưởng khoa Khám bệnh, Viện Da liễu Quốc gia cho biết, Asen ngấm vào cơ thể qua đường uống một cách từ từ, không rầm rộ để người bệnh thấy khác thường mà đi khám ngay. Tuy nhiên, có thể nhận biết sớm loại nhiễm độc này thông qua các biểu hiện ngoài da như: Rối loạn sắc tố (có những chấm nhạt hoặc đậm hơn màu da), dày sừng ở những vùng da ít tiếp xúc như giữa lòng bàn tay, lòng bàn chân.
Mai Thúy
Giadinh.net
Phát hiện độc tố
Trao đổi với PV Báo GĐ&XH, GS.TS Trần Hồng Côn, Khoa Hoá, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên (ĐHQGHN) khẳng định: Không thể phát hiện được độc chất Amoni hay Asen có trong nguồn nước bằng mắt thường, vì Asen là một nguyên tố hoá học không màu, không mùi.
Theo TS Côn, người dân có thể phát hiện nguồn nước hiện đang sử dụng có bị nhiễm độc chất Asen hay không bằng cách thử test nhanh với một dụng cụ thử có tên gọi là test Asen hoặc Arsen check, hiện đang được bán tại một số công ty hoá chất, hoặc Phòng phân tích địa chất (Viện Hoá học) và Công ty TNHH Công nghệ HCTH có trụ sở tại huyện Mỹ Hào, Hưng Yên với giá khoảng 25.000đ/ sản phẩm test Asen hoặc 38.000đ/Arsen check. Sau khi nhỏ dung dịch từ 7-10 phút, nếu cốc nước thử chuyển màu vàng đục thì nguồn nước đã bị nhiễm độc.
Test thử nhanh nước nhiễm Asen có giá khoảng 38.000đ.
Cũng theo GS.TS Trần Hồng Côn, sử dụng nước nhiễm Asen trong một thời gian dài có thể gây ngộ độc hoặc ung thư gan, phổi, da hoặc khuyết tật bẩm sinh. Tài liệu của Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) cũng cho thấy, người uống nước nhiễm Asen quá mức cho phép dễ mắc các bệnh ung thư, tiêu chảy, thuỷ đậu và nhất là ung thư da. Nếu dùng nguồn nước nhiễm Asen ở nồng độ 0,1mg/lít, sẽ dẫn đến hệ tuần hoàn bị đầu độc.
Ngộ độc Asen có hai dạng: Ngộ độc cấp tính và ngộ độc mãn tính. Dấu hiệu của ngộ độc cấp tính thường có triệu chứng giống như bệnh tả: Nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy liên tục, khát nước dữ dội, mạch đập yếu, mặt nhợt nhạt rồi thâm tím, bí tiểu và có thể tử vong; Ngộ độc mãn tính xảy ra do tích luỹ liều lượng nhỏ Asen trong thời gian dài. Asen thâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua thực phẩm, nước uống và không khí. Việc phát hiện người nhiễm Asen mạn tính rất khó do triệu chứng của bệnh phải từ 5- 15 năm sau mới xuất hiện.
Về tác hại của nguồn nước nhiễm Amoni, TS Lê Văn Cát (Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam) cho rằng, bản thân chất Amoni không gây hại trực tiếp cho cơ thể người mà chỉ ảnh hưởng xấu đối với sự sống của các loài vật dưới nước như: Tôm, cá... Tuy nhiên, trong quá trình khai thác, xử lý và lưu trữ nước, Amoni chuyển hoá thành nitrit và nitrat. Nitrit là chất rất độc hại cho cơ thể, có thể gây ung thư.
Những biện pháp loại bỏ Asen, Amoni khỏi nước ăn
Theo GS.TS Trần Hồng Côn, cách đây nhiều năm, ông và các cộng sự tại Khoa Hoá, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên đã nghiên cứu và áp dụng thành công thiết bị xử lý Asen trong nước sinh hoạt bằng đất sét, đá ong, đá son.
Sản phẩm loại bỏ Asen trong nước theo công nghệ của GS.TS Trần Hồng Côn.
Thiết bị này được cấu tạo như chiếc bình lọc nước thông thường, gồm: Một chiếc thùng có 2 ngăn bằng inox. Ngăn thứ nhất (đầu vào) chứa một cột lọc. Khi nước chảy qua cột lọc, Asen trong nước bị ôxy hoá, các hạt đất sét, đá ong và đá son sẽ biến tính trong đó để giữ lại Asen. Người dân có thể yên tâm sử dụng nước sạch ở thùng thứ hai. Mỗi năm, thay cột lọc một lần.
Theo GS.TS Côn, thiết bị này đã được thử nghiệm để lọc giếng khoan tại khu vực tập thể 51 Cảm Hội (phường Đống Mác, Hai Bà Trưng, Hà Nội) trong 10 ngày liên tục và cho kết quả: Trước khi nước lọc, nồng độ Asen trong nước giao động từ 0,186-0,189mg/1 lít nước vào mùa khô. Sau khi đưa vào bình lọc, tỉ lệ Asen trong nước còn nhỏ hơn 0,01mg/lít, dưới giới hạn của Bộ Y tế về tiêu chuẩn của Asen trong nước ăn.
Cuối năm 2008, công nghệ loại bỏ chất Asen trong nước sinh hoạt của GS.TS Trần Hồng Côn và cộng sự đã được một công ty chuyên về xử lý nước công nghệ cao của Thụỵ Sỹ mua toàn bộ công nghệ vào đưa vào sản xuất thiết bị lọc nước sử dụng trong gia đình với tên gọi là Arsen FREE có giá bán khoảng 1.600.000đ/bình.
Ngoài phương pháp loại bỏ Asen bằng đất sét, đá ong và đá son như trên một biện pháp khác có thể áp dụng dễ dàng tại nông thôn là sử dụng bể lọc có giàn mưa và cát vàng dầy khoảng 40- 60cm. Biện pháp này đang được một số hộ dân ở tỉnh Hà Nam lắp đặt thí điểm dưới sự hỗ trợ của Unicef, kết quả cho thấy loại bỏ được 94-99% tỉ lệ Asen có trong nước.
Bác sỹ Nguyễn Thành, Trưởng khoa Khám bệnh, Viện Da liễu Quốc gia cho biết, Asen ngấm vào cơ thể qua đường uống một cách từ từ, không rầm rộ để người bệnh thấy khác thường mà đi khám ngay. Tuy nhiên, có thể nhận biết sớm loại nhiễm độc này thông qua các biểu hiện ngoài da như: Rối loạn sắc tố (có những chấm nhạt hoặc đậm hơn màu da), dày sừng ở những vùng da ít tiếp xúc như giữa lòng bàn tay, lòng bàn chân.
Mai Thúy
Giadinh.net
.jpg)
.jpg)
.JPG)
